De maand mei in Frankrijk is als een vers gebakken croissant: warm, uitnodigend en vol verrassingen. Het is het officieuze startschot van de zomer, met bloeiende velden en een zon die eindelijk wat langer blijft hangen. Maar wat mei écht bijzonder maakt voor de Fransen, is de parade van nationale feestdagen, tradities en slimme trucjes om extra vrije dagen te scoren. Laten we duiken in deze feestelijke chaos, te beginnen met de geurige lelietjes-van-dalen!
1 Mei: Lelietjes-van-dalen en de Dag van de Arbeid
Op 1 mei barst de Franse lente los met de Dag van de Arbeid, een dag die niet alleen draait om vakbondsliederen en demonstraties, maar ook om een charmante traditie: het schenken van muguet, ofwel lelietjes-van-dalen. Overal in Frankrijk duiken kraampjes op langs de wegen, waar deze delicate witte bloemetjes worden verkocht (onder strikte regels, want Fransen houden van orde in hun romantiek). Het is een gebaar van geluk en waardering, dat je schenkt aan vrienden, familie of die ene buur die altijd je pakketjes aanneemt.
Maar waar komt deze traditie vandaan? Duik met ons mee in de geschiedenis! Al in het oude Rome vierde men eind april de bloei van de natuur, en de Kelten markeerden met hun feest Beltaine de overgang naar het lichte seizoen. De lelietjes-traditie krijgt echter een koninklijk tintje in 1560, toen koning Karel IX tijdens een bezoek aan de Dauphiné een takje muguet kreeg. Hij was zo gecharmeerd dat hij besloot elk voorjaar hofdames te verblijden met deze bloem. Of dit verhaal klopt? Historici twisten, maar het klinkt goed, nietwaar? Schrijver Jean Teulé bracht het in 2011 tot leven in zijn roman Charly 9.
Tijdens de Franse Revolutie werd de muguet even aan de kant geschoven voor de rode egelantier, een bloem die op 1 mei 1889 symbool stond voor de arbeidersbeweging. Deze rode bloem, vooral populair in Noord-Frankrijk, kreeg een bloedige lading na het drama van Fourmies in 1891, waar negen demonstranten werden gedood tijdens een protest. Toch maakte het lelietje-van-dalen een comeback aan het einde van de 19e eeuw, mede dankzij Félix Mayol, een zanger die in 1895 een takje op zijn revers droeg tijdens een succesvol optreden. Hij schreef later in zijn memoires dat dit moment de traditie nieuw leven inblies.
Grote couturiers zoals Christian Dior omarmden de bloem, die zelfs het embleem van zijn modehuis werd. Maar het was maarschalk Pétain die in 1941, onder het Vichy-regime, de muguet officieel koppelde aan 1 mei, als een wit alternatief voor de “te linkse” rode egelantier. Een controversiële erfenis, maar de Fransen hebben de bloem sindsdien in hun hart gesloten.
Mei: de maand van de ‘ponts’ en slimme vrije dagen
Naast 1 mei barst mei van de feestdagen die Fransen gretig aangrijpen om hun agenda’s te optimaliseren. Op 8 mei viert men de Dag van de Bevrijding, een moment van herdenking en trots. Hemelvaart (29 mei in 2025) biedt een nieuwe kans op een lang weekend. En dan hebben we het nog niet eens over de beruchte ponts – letterlijk “bruggen” – waarbij Fransen een vrije dag combineren met een weekend voor een mini-vakantie. Neem bijvoorbeeld een feestdag op donderdag: met één snipperdag op vrijdag heb je een vierdaags weekend. Slim, toch?
Deze ponts zorgen ervoor dat mei een soort nationale sportmaand wordt voor het plannen van uitjes. Bedrijven draaien op halve kracht, want half Frankrijk lijkt op het strand te liggen of “toevallig” een griepje te hebben dat verdacht goed combineert met zeelucht. En terwijl ze luieren, broeden de Fransen al op hun volgende ei: de grote zomervakantie. Want zodra juli aanbreekt, begint het inpakken voor augustus, de maand waarin Frankrijk collectief de stekker eruit trekt.
Waarom mei zo Frans is
Mei is niet zomaar een maand; het is een viering van het Franse levensgevoel. Het combineert diepgewortelde tradities zoals de muguet met een bijna kunstzinnige toewijding aan vrije tijd. Het is de maand waarin Fransen hun innerlijke romanticus, rebel en planner tegelijk laten zien. Dus als je in mei een Fransman belt en niemand neemt op, geen zorgen: ze zijn waarschijnlijk een lelietje aan het schenken, een pont aan het bouwen, of alvast aan het dromen over de vakantie aan de Côte d’Azur.
//